آرامگاه شاه نعمت الله ولی

آرامگاه شاه نعمت‌الله ولی، بنایی تاریخی مربوط به دوره تیموری، در شهر ماهان استان کرمان قرار دارد. این بنا با مساحتی حدود 35000 مترمربع، از دوره صفوی شکل گرفته و در طول سال‌ها توسعه یافته است. بنای اولیه، اتاقی چهارگوش با گنبدی در میانه، در سال 840 هجری قمری ساخته شده است. مطابق کتیبه‌ای موجود در آرامگاه، ساخت آن به دستور و با هزینه احمدشاه دکنی از هند انجام شده است. احمد شاه دکنی، پادشاه سلسله بهمنیان در هندوستان از سال ۷۴۸ تا ۹۳۳ هجری قمری، علاقه‌مند به فرهنگ و ادب ایران بود و به ویژه توجه ویژه‌ای به شاعران و عارفان ایرانی مانند خواجه حافظ شیرازی و شاه نعمت‌الله ولی داشت.

آرامگاه شاه نعمت‌الله ولی در ماهان، کرمان، از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده است. بقعه با گنبدی مزین به گچ‌بری‌های زیبا و کاشی‌کاری‌های لاجوردی و فیروزه‌ای متمایز است و در آن سنگ قبر مرمرین شاه نعمت‌الله‌ولی قرار دارد. چله‌خانه، مکانی برای چله‌نشینی عارف و مزین به نقاشی‌های چشم‌نواز، و رواق شاه عباسی با درب فولادی حکاکی‌شده از دیگر بخش‌های این آرامگاه هستند. صحن‌های میرداماد و اتابکی بازتابی از دوران صفویه و ناصرالدین شاه هستند، در حالی که صحن حسینیه با گلدسته‌های ۴۲ متری مرکز برگزاری مراسم‌های مذهبی در ایام محرم است و خدماتی نظیر فروشگاه‌ها و موزه‌ای حاوی اشیاء باارزش را در خود جای داده است. بازسازی‌هایی نیز پس از آسیب‌های ناشی از زلزله در سال ۱۳۶۰ انجام شده است.

زیبایی و جلوه بصری آرامگاه شاه نعمت‌الله ولی در ماهان بیشتر به دلیل تزیینات متعدد و هنری آن است. این تزیینات شامل آیات قرآنی با مضامین مختلف، از جمله شکرگذاری به خداوند، دوری از گناه، و توبه بندگان، می‌شوند. همچنین، عبارات دعایی و تکبیر بر روی گنبد، مناره‌ها و ورودی حرم نقش بسته‌اند. اشعار ادبی و عرفانی نیز جایگاه ویژه‌ای دارند و در قسمت‌های مختلف آرامگاه مانند چله خانه و دور تا دور در ورودی حرم به چشم می‌خورند. این اشعار بیشتر در مدح علی و امام‌های شیعه، شاه نعمت‌الله و شهر ماهان هستند. علاوه بر این‌ها، کتیبه‌های تاریخ‌داری نیز وجود دارند که نام بانی و تاریخ ساخت حرم را ثبت کرده‌اند. این عناصر تزیینی نه تنها جلوه‌ای خاص به آرامگاه می‌بخشند، بلکه ارزش معنوی و فرهنگی آن را نیز افزایش می‌دهند.