روستای تیس

روستای تیس واقع در نزدیکی چابهار با تاریخچه‌ای ژرف و جاذبه‌های گردشگری متنوع، یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری در منطقه سیستان و بلوچستان است. موقعیت جغرافیایی، تاریخچه باستانی و جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این روستا باعث شده تا به یک مرکز جذب گردشگر در جنوب ایران تبدیل شود. روستای تیس با تاریخچه‌ای عمیق، از بنادر مهم دریای مکران در زمان‌های مختلف تاریخی بوده است. به عنوان یکی از مراکز تجاری استراتژیک، این روستا نقش مهمی در تجارت بین‌المللی آن دوران داشته است. با توجه به موقعیت جغرافیایی تیس و دسترسی به دریای مکران، این منطقه به عنوان یک پورت مهم برای ورود و صادرات کالاها استفاده شده است. کالاهایی مانند ادویه‌ها، پارچه‌ها، سنگ‌ها و جواهرات از مناطق دوردستی مانند هند، چین و آسیای جنوب شرقی به این بندر می‌آمده و از آنجا به مناطق دیگر امپراطوری فرستاده می‌شد. با فروپاشی امپراطوری هخامنشی، بندر تیس همچنان نقش تجاری خود را حفظ کرد.

در دوران اسلامی نیز، این بندر به علت موقعیت استراتژیک و اهمیت تجاری‌اش همچنان پر رونق بود. مورخانی مانند مقدسی نیز از رونق و اهمیت این بندر در سده‌های اولیه اسلامی خبر داده‌اند. در نهایت، می‌توان گفت که روستای تیس یکی از برجسته‌ترین مراکز تجاری و بنادر تاریخی ایران در دریای مکران به شمار می‌آید و نقش مهمی در تاریخ تجارت و ارتباطات بین‌المللی ایران داشته است. در دوران قاجار، روستای تیس، گرچه دارای قدمت و تاریخچه‌ای است، از شناخت لازم محروم بوده است. علت این کم‌توجهی ممکن است به توقف تولید محصولاتی مانند نیشکر و پانیذ در منطقه مکران بازگردد. تیس که یکی از بنادر پررونق منطقه بوده، با توقف تولید این محصولات، از اهمیتش کاسته شده است.

روستای تاریخی تیس با داشتن گنجینه‌ای از آثار باستانی و تاریخی، مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار گرفته است. گورستان جن تیس، مسجد جامع بزرگ، غارهای تاریخی بان مسیتی، قلعه‌های معروف پیروز گت و انوشیروان، آرامگاه معتبر سید غلام رسول و قلعه‌های قدیمی پرتغالی‌ها فقط برخی از این جاذبه‌ها هستند. علاوه بر این‌ها، بندر صیادی تیس نیز دیدنی است. تمامی این آثار به گونه‌ای در نزدیکی یکدیگر قرار دارند که در یک روز می‌توان از تمام آن‌ها بازدید کرد.