روستای پالنگان

روستای پالنگان یا بهشت گمشده کردستان، یکی از روستاهای دهستان ژاورود از توابع شهرستان کامیاران در استان کردستان است که در دامنه ارتفاعات شاهو و در ابتدای منطقه اورامانات قرار دارد و کوه‌های کل و سرلو در جنوب غربی و گردنه زمان گریوه در جنوب شرقی این روستا قرار گرفته‌اند. خانه‌های این روستا در دو طرف دره تنگی‌ور ساخته شده‌اند و رودخانه خروشان تنگی‌ور هم از وسط روستا عبور می‌کند.

نام پالنگان به اعتقاد برخی به معنی محل زندگی پلنگ است؛ اما به اعتقاد برخی دیگر از کلمه پال گرفته شده و به معنی تکیه دادن می‌باشد. از طرفی برخی متقدند که کلمه پالو در واژه‌ نامه‌های هورامی به معنی شهر، پایتخت، قلعه، دژ یا مکانی است که چشمه‌های جوشان دارد که با توجه به قرار گرفتن روستای پالنگان در کنار رود، این فرضیه هم می‌تواند درست باشد. خانه‌ها در روستای پالنگان به صورت پلکانی ساخته شده‌اند و پشت بام خانه پایینی حیاط خانه بالایی است که به دلیل شبیه بودن سبک ساخت خانه‌ها به روستای ماسوله، به آن ماسوله کردستان گفته می‌شود.

قدمت این روستا با توجه به آثار به دست آمده، به قبل از اسلام و 2500 سال پیش برمی‌گردد. در یک کیلومتری جنوب روستا، قلعه قدیمی پالنگان و هفت قلعه دیگر به همراه آتشکده‌ها و پل‌هایی دیده می‌شوند که مربوط به دوران مادها و پادشاهی هوخشتره هستند. همچنین گورستانی یهودی به نام محلی مه حه لی مووسایا که مربوط به دروه هخامنشیان است و گورستانی با سنگ­ نوشته از سده ششم و هفتم نیز در این روستا وجود دارد.

امرای کلهر و اردلان که زمانی حاکمان محلی کردستان بوده‌اند بر این روستا نیز حکومت می‌کردند. قدمت روستای پالنگان کنونی 500 سال است که از خرابه‌های روستای قبلی که در 2 کیلوکتری آن قرار دارد ساخته شده است. در این روستا مراسم‌های عید نوروز متناسب با آداب و رسوم محلی برگزار می‌شود. آب و هوای روستای پالنگان به صورت کلی سرد و خشک است و بهترین زمان رفتن به روستای پالنگان فصل‌های بهار و تابستان می‌باشد.