شهر باستانی ماداکتو

در حاشیه شرقی شهرستان دره‌ شهر و غرب رودخانه سراب، شهر باستانی ماداکتو با مساحت بالغ بر ۲۰۰ هکتار قرار دارد. این شهر کهن، بزرگ‌ ترین محوطه تاریخی استان ایلام بوده و زمین های کشاورزی متعدد، منابع آب، مراتع و جنگل‌ های سرسبز دارد. قدمت منطقه  به حدود ۱۴۰۰ سال پیش و اواخر دوران ساسانی می رسد، همچنین بنا به عقیده برخی افراد ماداکتو توسط خسرو پرویز ساسانی ساخته شده و پایتخت تابستانی حکومت آن دوران بوده است. این شهر به دلیل وقوع زلزله‌ در سال ۳۲۵ هجری شمسی خالی از سکنه شد و امروزه بقایای آن قابل بازدید می باشد. این شهر نام‌ های متعددی مثل مهر جان‌ کده، مهر جان‌ قذق و مهرگان‌ کده دارد و به دلیل تنوع قلعه‌ هایش، لقب شهر قلعه‌ های ایران و بهشت ساسانیان را نیز به خود اختصاص داده است.

در زمان حمله آشوریان به این منطقه، ماداکتو به سمت ویرانی می‌ رود و در زمان هخامنشیان، نیز شهری معمولی بوده اما پس از هخامنشیان در دوره اشکانیان، شروع به رونق دوباره کرد، سپس در دوران ساسانیان به اوج قدرت خود رسیده است. مکان های یافت شده طی تحقیقات صورت گرفته در منطقه عبارتند از خانه اربابی، بنای مسجد، اماکن حاشیه سیل‌ بند و اماکن مسکونی حاشیه نشین شهر. همچنین برج‌ های نگهبانی، خیابان، سیستم آبکشی و دفع فاضلاب نیز در شهر موجود بوده است. گچبری‌ های زیبا و سکه‌ هایی ارزنده متعلق به خسرو سوم و جانشینان او از دیگر یافته های گروه های جست و جو می باشد.

از مکان های تاریخی اطراف شهر باستانی ماداکتو می توان تنگ ماژیان که دارای غار مشهور کول کنی، 12 دخمه و غار انوشیروان است. تنگه بهرام چوبین، که توسط بهرام چوبین، ساخته شده  و یک قلعه سنگی-گچی با پلکانی سنگی دارد. پل چم نمشت، متعلق به دوره ساسانیان است و سیمره و طرهان را به یکدیگر مرتبط می کند. غار کناتاریکه با یک حوضچه آبی و پرده‌ های سنگی و صدها ستون و مجسمه استالاکتیتی و استالاگمیتی چشم انداز ویژه ای دارد. پل گاومیشان، که دارای بزرگ‌ ترین عرض دهانه و طاق در میان پل‌ های باستانی است را، نام برد.