غار دربند

غار دربند مهدیشهر یکی از بزرگترین غارهای آهکی ایران در استان سمنان و در دامنه‌های جنوبی بخش میانی رشته کوه البرز در کمرکش کوه لهرد و در دو کیلومتری مهدیشهر واقع شده است. طول غار ۱۱۴ متر، ارتفاع دهانه از پای کوه ۳۰۰ متر می باشد، عریض‌ ترین قسمت آن ۳۶ متر و بلندترین نقطه سقف آن به ارتفاع حدود ۳۰متر است. دهانه غار دربند رو به مشرق قرار گرفته و دره وسیع و سرسبز دربند در زیر آن گسترده شده است. غاردربند به علت عملکرد شدید نیروهای زمین‌ساختی منطقه و نیز پدیده انحلال توسط آبهای نفوذی شکل گرفته است. این غار متعلق به دوره کرتاسه از دوران سوم زمین شناسی بوده و قدمت آن ۱۴۰ میلیون سال تخمین زده شده و در گذشته محل سکونت انسان بوده‌است.

وقتی دهانه را پشت سربگذارید و وارد محوطه داخلی غارشوید، تالار بیضی شکل ساده ای را مشاهده خواهید کرد که عرض و ارتفاع آن متغیر است، شاید این تالار ساده و بدون پیچ و خم باشد ولی یکی از تماشایی ترین تالارهای غارهای آهکی می باشد. كف غار سنگلاخ، دارای پستی و بلندی‌ های زیاد است كه در اثر رطوبت هوا، گل و لای اكثر نقاط آن را پوشانده است. در سمت راست غار و نزدیك یك ستون بزرگ آهکی حوضچه آب صاف و كوچكی است كه سراسر سال آب در آن وجود دارد ولی آب این حوضچه پر از املاح و غیرقابل نوشیدن است. هوای غار نسبتا خنك بوده و به طور متوسط  ۱۰ درجه اختلاف حرارت با هوای بیرون دارد.

قسمتی از این غار با نام تخت بزرگ شناخته می شود که در پشت دالان قرار گرفته و گفته می شود که ساکنین غار در این قسمت زندگی می کردند. در دهه اخیر باستان شناسان، تعدادی سکه تاریخی در این غار کشف کردند که طبق کاوش‌ های انجام شده دیرین‌ ترین آثار بدست آمده از غار متعلق به سده پنجم هجری قمری و همچنین سکه‌ های طلایی به خط کوفی مربوط به دوره سلجوقی می باشند. برای بازدید کردن از این غار به علت خنکی هوا، فصل بهار بهترین زمان می باشد و برای تسهیل در رسیدن به این جاذبه پله های سنگی تا دهانه غار تعبیه شده است.