غار کرفتو

غار کرفتو در ۷۰ کیلومتری شمال غرب شهر دیواندره در استان کردستان واقع شده و به عنوان یکی از آثـار صخـره ای و مهم ترین غارهای تاریخی ایران محسوب می شود و مـربـوط به قـرن سـوم مـیـلادی است. از طرفی بزرگترین غار دستکند ایران نیز خوانده می شود، چرا که برخی قسمت های آن توسط انسان ها تغییر شکل پیدا کرده اند و به طور کلی این جاذبه دو بخش طبیعی و دست کند دارد، بخش دست کند نشانه‌ی حضور انسان ها در دوره های مختلف تاریخ در این مکان است و جزو خارق العاده ترین طرح های معماری می باشد.

طول غار حدود ۷۵۰ متر است و راه های فرعی زیادی از آن منشعب می شود، که هنوز هم همه مسیرهای آن کشف نشده اند، دهانه ی این غار در ارتفاع ۱۵ متری یک دیواره ی سنگی عمودی قرار گرفته و برای رسیدن به این محل باید ۱۸۰ پله را طی کنید. به دلیل موقعیت ویژه و وجود یک چشمه‌ی آب دائمی زیر دیواره‌ی غار کرفتوی کردستان، از نظر سکونتی می توان اقامت 4 دوره در آن را نام برد، که عبارتند از دوره ی پیش از تاریخ، اشکانی، ساسانی، اسلامی که در واقع در دوره ‌های پیش از اسلام به صورت مركزی برای نیایش کاربرد داشته اما در دوره های اسلامی به عنوان سكونتگاه یا محلی برای دفاع فعال بوده است.

حدود ۶۵ تا ۲۵۰ میلیون سال قبل بخش طبیعی غار که در زیر آب پنهان شده بود، از درون آب خارج می شود و توسط پلکان فلزی می توان به آن دسترسی داشت. این غار جنس آهکی دارد و داخل آن نیز دارای انشعاب‌ و راه ‌های فرعی زیادی است به طوری که برای ورود به برخی از بخش‌های طبیعی باید از دالان‌های کم عرض و کم ارتفاع عبور کنید. بخش دست کند نیز 4 طبقه دارد و چندین اتاق‌ به همراه پنجره و نورگیر، راهرو و دالان در آن تعبیه شده است، به عنوان مثال حدودا ۱۸ اتاق در بخش ورودی این غار به چشم می خورد و از طبقه اول غار به طبقات بالاتر توسط اتاق ها و راهرو ها می توان به آسانی دسترسی داشت.

در یکی از اتاق ‌های طبقه ی سوم غار کرفتو، کتیبه ‌ای یونانی جای دارد که عبارت؛ در ایـن جا هـراکـلـس سکـونـت دارد، باشـد که پـلـیـدی در آن راه نـیابـد حک شده است، از این رو این مکان را را آرامگاه گمشده‌ی هرکول، پهلوان ایرانی می دانند. دسترسی به این جاذبه توسط  شهر دیواندره و دو راهی تکاب "گورباباعلی" و از طریق سقز و مسیر آسفالته صاحب به "میرسعید" و از طریق تکاب و مسیر جاده خاکی روستای "علی‌آباد" امکان‌پذیر می باشد.