قلعه شوش

قلعهٔ شوش در استان خوزستان نزدیکی شهر دزفول و مجاور کاخ آکروپل بر روی تپه شوش واقع شده است و معروف به قلعه فرانسوی ها می‌باشد. این قلعه توسط ژاک دمورگان فرانسوی برای سکونت باستان‌شناسان فرانسوی در نزدیکی آرامگاه دانیال نبی بر روی تپه‌ای در شوش بنا شد. قلعه شوش در زمان قاجار توسط آجرهای به جای مانده از کاخ داریوش ساخته شده که همانند تکه ای از کاخ داریوش است. قلعه ها معمولاً بر روی زمینی مرتفع ساخته می شدند تا کاملاً مشرف به اطراف باشند قلعه شوش هم طبق همین قاعده بر روی بلندترین نقطه شهر احداث شده است. قلعه دارای پلانی ذوزنقه ای شکل می باشد و از نظر معماری شبیه به زندان باستیل در فرانسه است، قاعده ی کوچک ذوزنقه به سمت شمال است و راهرو و ردیف اتاق‌هایی رو به حیاط اطراف ذوزنقه را احاطه کرده اند.

برجی در وسط حیاط قلعه جای گرفته که به برج شمالی معروف است، برج دیگری که در قسمت غربی قرار گرفته، در گذشته به عنوان کبوترخانه استفاده می شده است. معماری قلعه شوش به سبک اروپایی است و همانند قلعه‌ های قرون وسطی شامل دو حیاط است که یکی از دیگری ارتفاع بیشتری دارد و دو زیرزمین در قسمت زیرین حیاط مرتفع تر دوم جای گرفته است. مصالح اصلی بکار رفته در قلعه خشت است که روی آن را با آجرهایی که مربوط دوره های مختلف تاریخی است پوشانده اند. قسمتهایی در قلعه وجود دارد که با الهام از معماری ایرانی ساخته شده و از جمله آن طاق‌های رومی، درگاه‌های قوسی و تزیینات آجری است. این سازه به دلیل صدمات ناشی از جنگ تحمیلی ایران و عراق، در اوایل دهه ۷۰ مرمت شد و با رنگ آمیزی هایی که بر روی راهروها و اتاق ها صورت گرفت، کمی از اصالت بنا کاسته شد.

از جمله آثار موجود در قلعه شوش دستگاه تقطیر آب است که به احتمال زیاد از آب تقطیر شده این دستگاه، برای ظهور و چاپ عکس های آنالوگ استفاده می شد. در ساخت قلعه از هیچ پی استفاده نشده است؛ از این رو خطر ریزش بنا وجود دارد و در بیشتر اوقات درهای آن به روی بازدیدکنندگان بسته است.