مسجد جامع قم یکی از مساجد باستانی در شهر قم واقع شدهاست. این مسجد در محله لب چال و در خیابان آذر و نزدیک دروازه ری واقع شده و از مسیرهای مختلفی مثل خیابان آذر، بزرگراه عمار یاسر و تونل غدیر به آن دسترسی دارد. این مسجد تاریخچهای دیرینه دارد و مجموعهای از بناهای مختلف از دورههای مختلف تاریخی در خود جای داده است. گنبد خانه این مسجد در سال ۵۲۹ هـ.ق ساخته شده و این تاریخ در کتیبههای گچبری داخل مسجد حک شدهاست.
مسجد جامع قم دارای یک مساحت حدود ۶,۰۰۰ مترمربع است و به چند بخش مهم تقسیم میشود، از جمله سردر ورودی، صحن، ایوانها، گنبدخانه و شبستانها. این مسجد دارای دو ورودی است. یکی از این ورودیها در بخش غربی بنا و بهعنوان ورودی اصلی شناخته میشود، و دیگری در یک کوچه فرعی و متصل به شبستانهای شمالی مسجد جای گرفته است.
این مسجد پس از مسجد حسن عسگری، قدیمیترین مسجد شهر قم محسوب میشود. گنبد بلند و باشکوه مسجد جامع قم از بزرگترین و تختترین گنبدهای مساجد ایران بهشمار میآید. این ساختمان منحصر به فرد باعث تعجب هر بازدیدکننده از نحوهی ساخت و استواری آن میشود. جالب است که حتی یک شاخه آهن نیز در ساختار این گنبد به کار نرفته و از آن زمان گذشته و همچنان پایداری خود را حفظ کرده است.
تزیینات زیبای مسجد جامع قم به ویژه در بخش ایوان به چشم میآید. دیوارهای ایوان با کاشیکاریهای متنوع تزیین شدهاند. کاشیهایی با طرحهای آجر کلوکی (آجر کوچک) و تراش زیبا در مرکز قابها نصب شدهاند. یکی از جلبکنندهترین جزئیات تزیینی ایوان، حاشیه (لبه) ایوان است که از دو قوس بالا تشکیل شده است. ابعاد هر کاشی در این حاشیه ۴۵ × ۴۰ سانتیمتر است. تماشای این تزیینات هنری باعث تعجب و خیرهکنندگی هر بازدیدکننده مسجد میشود.