منطقه حفاظت شده خارتوران یا ذخیره گاه زیست کره توران در شرق استان سمنان و در جنوب شرقی شهرستان شاهرود قرارگرفته است. خارتوران با مساحت ۱,۴۷۰,۶۴۰ هکتار بعد از سرنگتی آفریقا، واقع در کشور تانزانیا، دومین منطقه بیوسفر جهان می باشد. منطقهٔ حفاظتشدهٔ توران یا خارتوران شامل سه محدودهٔ حفاظت شدهاست که افزونبر منطقهٔ حفاظتشده قسمت اعظم مساحت، پناهگاه حیات وحش در قسمتی از شرق و پارک ملی در میانه را نیز دربرمی گیرد. وسعت این منطقه شهرستانهای بیارجمند، کلاته خیج و میامی را در برمی گیرد. این منطقه به لحاظ تنوع پوشش گیاهی و حیوانی به آفریقای ایران مشهور است.
خارتوران با پهنه وسیع توسط سه کوهستان احاطه شده است و با کویر مرکزی ایران نیز مرز مشترک دارد؛ همچنین این منطقه یکی از ذخیره گاه های ژنی طبیعی محسوب می شود. پوشش گیاهی و حیوانی منطقه بسیار متنوع و غنی است که همین یکی از مهمترین جاذبههای منطقه به حساب میآید. در منطقه توران ۴۱ گونه پستاندار، ۱۶۷ گونه پرنده، ۴۲ گونه خزنده و ۲ گونه دوزیست زندگی میکنند که شاخصترین آنها همان یوزپلنگ آسیایی و گورخر ایرانی هستند. همچنین، احتمالاً بیشترین تعداد یوزپلنگ در منطقه حفاظت شده خارتوران می باشد. از دیگر جانورانی که در این منطقه زیست می کنند: شغال، کاراکال، پلنگ، گربه وحشی، جبیر و قوچ وحشی می باشد.
از پرندگان پارک ملی توران هم میتوان به هوبره، کبک، تیهو، بلدرچین، دم جنبانک وعقاب طلایی اشاره کرد. این منطقه از بهترین زیستگاههای زاغ بوراست، زاغ بور تنها پرندهٔ بومی انحصاری ایران می باشد که در کنار بوتههای قیچ زندگی میکند. مهمترین گیاهان موجود در این منطقه قیچ، درمنه، کاروان کش، خارشتر، گون، گز و تاغ میباشد. اگر قصد سفر به این منطقه را داشتید، بهتر است لباس همرنگ طبیعت بپوشیده تا به راحتی حیوانات خارتوران را بتوانید ببینید؛ از نزدیک شدن به حیوانات خودداری کنید و به هیچ عنوان تنها به این منطقه سفر نکنید. علاوه بر بازدید از منطقه حفاظت شده خارتوران، می تواتید از روستای پلکانی قلعه بالا و روستای عشایر نشین رضا آباد نیز دیدن کنید.