گنبد جبلیه
گنبد جبلیه در شرق شهر کرمان در نزدیکی دو قبرستان به نام های صاحب الزمان و سید حسین با گنبد بزرگی از سنگ و گچ ساخته شده است و با نام‌های گنبد جبلیه، گنبد گبری، گنبد زیگ و گنبد گنج نیز شناخته می‌شود. برخی افراد معتقدند که این مکان آتشکده یا مقبره یکی از زرتشتیان بوده و عده‌ای دیگر اعتقاد دارند این مکان مزار سید محمد تباشیری است. جبلیه یک ساختمان هشت ضلعی سنگی با گنبدی که به شکل دو هلال بر آن قرار گرفته است؛ قطر داخل آن ۱۸ فوت و هر طرف آن نیز ۱۸ فوت و نوک آن آجری و قسمت انتهایی آن دایره می‌باشد.
در بیرون بنا مصالح به کار رفته بر روی دیوارها سنگ لاشه با ملات گچ و آهک است و نکته ای که در ساخت این بنا مورد اهمیت است استفاده از شیر شتر به جای آب بوده که همین امر سبب استحکام بنا شده است. کلمه جبلی تغییر یافته کلمه گبری است و طبق قواعد اشتقاقهای فارسی حرف گ به ج بدل شده‌است و بر همین اساس قدمت گنبد جبلیه را که گنبد گبر نیز می گفتند مربوط به پیش از اسلام می دانند. گنبد هشت ضلعی جبلیه تماما از سنگ است و در هشت طرف آن، هشت در به عرض دو متر قرار گرفته که اخیرا برای استحکام بنا و جلوگیری از تخریب، فقط یک در را برای ورود باز گذاشته اند.
در گنبد جبلیه بیش از ۱۲۰ قطعه سنگ حجاری شده مانند سنگ هزار ساله رابر، سنگ مقبره خواجه اتابک و سنگ قبر میرزا آقاخان، پسر میرزا احمد علی خان وزیری کشف شده است که مربوط به دوره های مختلف تاریخی است. کتیبه‌ی ارزشمندی به نام کتیبه‌ی مسجد آبدر اشکان درون گنبد وجود دارد که برروی قطعه سنگی طبیعی و به خط کوفی حک شده است. میان دیوارهای هشت‌ضلعی و گنبد، دو حلقه قرار گرفته است؛ نورگیرها در حلقه پایینی به‌صورت یک در میان در اضلاع جای گرفته اند و در حلقه بالایی روی هر ضلع سه نغول مستطیلی تعبیه شده است. کتیبه وقف آتشکده روستای قناتغستان از وقف نامه‌های سنگی موجود در جبلیه می باشد که مربوط به سال ۱۲۸۲ هجری قمری است و به لحاظ تاریخی از اهمیت زیادی برخوردار است.
