تالاب میقان در استان مرکزی ایران واقع شده است. در دورههای بارانی، این تالاب دارای حجم آب قابل توجهی است، اما در دورههای کمبارانی معمولاً خشک میشود. منابع تأمین آب این تالاب شامل بارشها، سه رودخانه قره کهریز، فراهان و شهراب، و پساب تصفیه فاضلاب اراک هستند. با وسعتی حدود ۲۵٬۰۰۰ هکتار، این تالاب شامل دریاچه اصلی با سه جزیره در وسط، مناطق کویری و دشتهای اطراف است. از لحاظ دیرینهشناسی، تاریخچه تالاب میقان به دوره پالئوسن بازمیگردد که در آن دوره به علت جابجایی صفحههای تکتونیکی اطراف بوجود آمده است.
تالاب میقان به همراه سه جزیره به نامهای کریستالین یک، دو و سه، و یک دریاچه در مرکز خود قرار دارد. در گذشته، یک قلعه قدیمی در وسط تالاب به نام قلعهای افسانهای وجود داشت که به نمرود، فرعون و اردشیر نسبت داده میشد. این تالاب شاهد بروز گنبدهای نمکی است که سطح دریاچه را پوشانده و در دور هم مانند برف به نظر میرسند. به دلیل تأثیر گسلهای زیرزمینی، اطراف تالاب گاهی شاهد پسلرزهها هستیم. این تالاب یکی از بزرگترین مخازن سولفات سدیم در ایران است که شرکت املاح معدنی کشور از آن بهرهبرداری میکند.
تالاب میقان به عنوان یکی از محیطهای زیستی مهم، میزبان بسیاری از پرندگان مهاجر و بومی است. این تالاب سالانه انواع گوناگونی از پرندگان مهاجر را در خود جای میدهد، از جمله گونههای نادر و حفاظتشده. بیش از ۶۰ درصد پرندگان استان و ۱۶ درصد پرندگان کشور در این تالاب ساکن هستند، که حضور آنها میتواند جذابیت زیادی برای گردشگران علاقهمند به پرندهنگری داشته باشد. این تالاب به عنوان یکی از زیستگاههای اصلی پرندگان مهاجر در فصل بهار، نقطه انتقالی مهمی برای مهاجرت پرندگان از سردسیرهای سیبری به مناطق گرمسیری جنوبی و آفریقا محسوب میشود.
تالاب میقان به عنوان یکی از مهمترین زیستگاههای پرنده کمیاب درنا در ایران محسوب میشود. این منطقه از اهمیت ویژهای در بین زیستشناسان برخوردار است و روز ۱۵ آبان در تقویم ایران به نام روز درنا معرفی شده است. در این تاریخ، پرندههای مهاجر به تعداد زیادی در تالابهای کشور، به ویژه در تالاب میقان، جمع میشوند. بهترین زمان برای فعالیتهای پرندهنگری در این تالاب، فصل بهار و پاییز میباشد. در فصل پاییز، این پرندگان به دلیل فرار از سرمای سیبری، بیشتر در تالاب میقان اقامت میکنند و زندگی خود را در آسمانی گرمسیری ادامه میدهند.