مسجد جامع ارومیه
مسجد جامع ارومیه در بين خيابان اقبال و مجموعه بازار قديمي شهر ارومیه واقع شده و متعلق به قرن هفتم هجری قمری و دوره‌ی ایلخانان می باشد. براساس روایات، دوره ساخت مسجد را به دوره ساسانی نسبت می دهند ومعتقدند در ابتدا محل عبادت زرتشتیان بوده که بعد از اسلام به محلی برای عبادت مسلمانان تبدیل شده است. قدیمی‌ترین بخش مسجد، شبستان است که قدمت آن به دوره سلجوقی می رسد و با توجه به اینکه در حالت عادی به شکل مربع است، در طبقه دیگر گوشه‌های آن به نحوی کار شده که شبیه به محراب‌های ۸ ضلعی شود، در طبقات بعدی تبدیل به ۱۶ ضلعی شده و درنهایت طبقات بالاتر تبدیل به گنبد اصلی شبستان شده است.
محراب این مسجد نیز از نظر گچبری یکی از زیباترین آثار هنر معماری دوران مغول می باشد و از تزیینات آن می‌توان به نقوش هندسی زیبا، کتیبه‌ای به خط کوفی، طاق‌نماها و تاج آن اشاره کرد. چهلستون قدیمی در مسجد قرار گرفته که متصل به شبستان گنبددار است و زمان ساخت آن جدیدتر از شبستان اصلی به نظر می آید و در پی خاک برداری از کف آن، مقداری اشیای شکسته متعلق به دوره ایلخانی بدست آمده است. قدمت حجرات اطراف صحن مسجد به اوایل دوره زندیه می رسد و سنگ نوشته موجود زمان احداث آنها را مورخ ۱۱۸۴ هجری قمری نشان می دهد.
ویژگی جالب مسجد جامع ارومیه تمام آجری بودن آن و تفاوت نوع آجرهای بکار رفته در آن می باشد به طوری که آجرهای استفاده شده برای گنبد و شبستان با آجرهای استفاده شده برای بخش صحن مسجد از دو نوع کاملاً متفاوت هستند. در اطراف صحن قسمت‌های نوسازی به جای بافت‌های قدیمی ساخته شده و کتابخانه کوچکی نیز در ضلع غربی صحن قرار دارد. مسجد جامع ارومیه سه ورودی اصلی و یک ورودی فرعی از سمت بازار قدیمی ارومیه دارد و موقعیت آن در بازار به‌‌گونه‌ای است که از سه طرف به معابر عمومی متصل می‌شود.
