مسجد جامع قزوین، با پیشینهای چند قرنه، یکی از قدیمیترین و زیباترین مساجد ایران محسوب میشود. این معلم تاریخی که نمونهای از شاهکارهای معماری سلجوقی است، با جزئیات هنری خیرهکنندهای به ما نشان میدهد که چگونه هنرمندان گذشته معماری ایرانی را به اوج خود رساندهاند. معماری چهار ایوانی این مسجد و کتیبههای منحصر به فرد گنبدخانه آن، نه تنها بینظیر است بلکه میراثی است که نمونه مشابهی در جای دیگری از ایران به سختی میتوان یافت. مسجد جامع قزوین، یکی از بزرگترین و قدیمیترین مساجد ایران، پانزده قرن تاریخ ایران را در خود جای داده است. این مسجد که گویای تاریخچهای پر فراز و نشیب است، شروعاً به عنوان یک آتشکده ساسانی کار خود را آغاز کرد. اما با ورود اسلام به ایران و مهاجرت قبایل عرب به قزوین، این آتشکده تحت دستور هارون الرشید، به مسجدی با شکوه تبدیل شد.
قدیمیترین بخشهای این مسجد به دوران امویان و ابتدای عباسیان باز میگردد، اما در طول زمان، با تغییرات مختلف سلطنتی، بخشهای جدیدی به آن افزوده شد، که نمایانگر سبکها و فرهنگهای مختلفی است که در طول تاریخ ایران موجود بودهاند. گچبریهای روی کتیبههای مسجد جامع قزوین با مهارت و استادی زیادی خلق شدهاند و به خطهای کوفی، ثلث و نسخ نوشته شدهاند. وقتی به گنبد فیروزهای مسجد نگاه میکنید، میتوانید این کتیبهها را روی آن مشاهده کنید که واقع در قسمت جنوبی بنا هستند. این آثار هنری علاوه بر زیبایی بصری، بازگوکننده داستانها و تاریخچهای از آن دوران است. همچنین داربستهای موجود نشاندهنده تلاشهای مستمر برای حفظ و مرمت این بنا است که نشاندهنده اهمیت و ارزش این میراث تاریخی میباشد.
وسط حیاط مسجد جامع قزوین، حوض بزرگ و زیبایی به چشم میخورد که نه تنها زیبایی و طراوت را به حیاط میافزاید بلکه برای انجام وضو نیز مورد استفاده قرار میگیرد. این مسجد با چهار در و ایوان بزرگ در چهار طرف خود، همه را به داخل خود جلب میکند. در دو طرف ایوانها، رواقهایی وجود دارد که نام امام جماعت بر روی آنها نقش بستهاند. وقتی به رواقهای جنوبی میروید، با قدیمیترین بخش مسجد مواجه میشوید، طاق هارونی نام دارد و به دهلیز شرقی منتهی میشود، با ساختاری از گل و خشت خام. از جمله جاذبههای این مکان، دو موزهی تاریخی، موزه سنگ و سفال و موزه دریچههاست که در بازدید از مسجد میتوانید از آنها نیز لذت ببرید.