کاخ چهل ستون قزوین

کاخ چهل‌ ستون قزوین در استان قزوین قرار دارد و تنها کاخ باقی‌مانده از ارگ سلطنتی دوران صفوی است که به کلاه فرنگی معروف بوده است. شاه طهماسب به دلیل تهدید عثمانی‌ها در سال 951 هجری قمری، پایتخت را از تبریز به قزوین منتقل کرد و دستور ساخت ارگ سلطنتی در اراضی زنگی آباد را داد. در حال حاضر از این باغ و ارگ سلطنتی صفویان فقط سردر عالی قاپو و کاخ چهل ستون به جا مانده است. کاخ چهل ستون قزوین با مساحت 500 متر مربع به شکل هشت ضلعی و دارای دو طبقه می‌باشد که براساس نقشه یک معمار ترک ساخته شده و درون باغی بزرگ قرار دارد. نقشه بنا دارای طرحی با محورهای صلیبی و برون‌گرا است.

طبقه اول سقفی پوشیده از مقرنس با طرح‌های بدیع و رواق‌هایی با ستون‌های آجری و قوس‌های نیم‌ دایره‌ایی دارد؛ طبقه دوم برخلاف طبقه اول، دارای سقف خنچه‌پوش و ایوانی با ستون‌های چوبی می‌باشد. هر طبقه دارای تالارها و اتاق‌های کوچکی هستند که به شیوه شطرنجی خیلی کوچک ساخته شده‌اند. استفاده از شیشه‌های رنگی و بسیار جذاب در این کاخ زیبایی آن را چند برابر کرده و به عنوان یکی از نماد‌های معماری سنتی ایرانی شناخته می‌شود. دیوارهای طبقه اول با نقاشی‌های زیبایی تزیین شده که نوعی از هنر نگارگری مکتب قزوین است و شهرت جهانی دارد و در نوع خود بی نظیر هستند.

این دیوارنگاره‌ها سه لایه هستند و نشان دهنده گذشت دوران‌های مختلف تاریخی است و از تغییر و تحولات سیاسی هم تاثیر گرفته به طوری که در لایه سوم نقاشی‌ها ظهور حکومت قاجار دیده می‌شود ولی آثار آن تا حدودی از بین رفته است. این کاخ در سال 1337 هجری شمسی به عنوان گنجینه‌ی اشیای تاریخی و باستانی مورد استفاده قرار گرفت و هم‌اکنون به موزه خوشنویسی قزوین تبدیل شده‌ است و محل نگهداری آثار ارزشمندی از جمله خطاطی‌ها و کتاب‌های قدیمی و با ارزش است.