خانه میرزا کوچک خان جنگلی
خانه میرزا کوچک خان جنگلی نمود معماری تاریخی و اصیل رشت می باشد و می توان فرهنگ چندین ساله گیلانی ها را در این بنا مشاهده کرد. اسناد و وسایل دوران نهضت جنگل در این موزه قرار دارند. این خانه جزو مکان های تاریخی مهمی است که ظاهر و سبک سنتی، خود را حفظ کرده و از اهمیت ویژه ای برخوردار است. خانه میرزا کوچک خان جنگلی در واقع خانه پدر میرزا کوچک خان است، میرزا کوچک خان فرزند خانواده ای مذهبی بوده و کسب و کار پدرش رونق نسبتا خوبی داشته است. بعد از فوت پدر، میرزا کوچک خان به قزوین سفر کرد و در آن جا به حوزه علمیه رفت و در این حین تلاش‌هایی زیادی صرف خارج کردن نیروهای روسیه ای کرد.
او در سن 43 سالگی به کوه های تالش پناه برده و در نهایت به دلیل سرمای زیاد آنجا بر اثر یخ زدن جان می سپارد. مسیر رسیدن به خانه میرزا کوچک خان جنگلی بدین صورت است که، ابتدا به سمت میدان شهرداری رفته، سپس از خیابان سعدی به خیابان استاد سرا می رسید. به محض ورود به خانه جمله معروفی از میرزا " من استقلال ایران را خواهانم و بقای اعتبارات کشور را طالبم" که روی دیوار حک شده را می بینید. از معماری خانه میرزا کوچک خان جنگلی برایتان می گوییم؛ این خانه در سال ۱۳۸۱ بازسازی شد، ۳۰۰ متر مربع مساحت دارد و در ۲ طبقه بنا شده است، که هر طبقه چهار اتاق، ایوان و دو پلکان در دو طرف خانه دارد.
طبقه اول دارای ایوانی عریض است و اتاق های خانه از داخل به هم راه دارند. موزه طبقه اول بیشتر اسناد تاریخی دوره میرزا کوچک، شامل نامه ها، روزنامه ها، عکسها و طبقه بالا اشیاء اهدایی به موزه می باشد و یک تابلو از چهره میرزا که با سنگهای رودخانه ای ساخته شده در آن قرار گرفته است، خانه کاملا از چوب ساخته شده و نمای بنا هم با گلهای شمعدانی و کدوهای شمالی تزیین شده است. داخل حیاط چند تا نیمکت برای نشستن وجود دارد و یک تندیس اهدایی از میرزا کوچک خان نصب شده است. قدم زدن روی کف چوبی خانه و خواندن شرح اتفاقات آن دوران و تماشای وسایل و آلات میرزا کوچک خان و یارانش، از تجربیات به یاد ماندنی این مکان می باشد.
